Anton Mauvekunstenaar • kunstschilder • aquarellist • tekenaarZaandam 1838-1888 Arnhem

De vader van Anton Mauve, predikant in Haarlem, verzette zich aanvankelijk tegen de wens van zijn zoon om kunstenaar te worden. Maar uiteindelijk mocht hij in 1854, 16 jaar oud, in de leer gaan bij de Haarlemse veeschilder Pieter Frederik van Os. Het was het begin van een loopbaan waarin de schilder zich voortdurend zou ontwikkelen. In de zomer van 1858 trok Mauve naar Oosterbeek, daartoe overgehaald door zijn tien jaar oudere Haarlemse schildersvriend Gabriel. In dit Veluwse dorpje werden de ideeën van de Franse schilders van Barbizon in praktijk gebracht. Doel was om de natuur en de stemming van het moment zo realistisch mogelijk uit te beelden. Dus trokken de jonge kunstenaars met hun schilderspullen de natuur in om die ter plekke te observeren en hun indrukken vast te leggen. Mauve ontwikkelde er een grote liefde voor de natuur en oefende zich in het werken ‘en plein air’. Ook leerde hij er Willem Maris kennen, die een goede vriend werd. De hele jaren 60 bleef Mauve in Oosterbeek terugkomen. Hij vond er de rijke afwisseling van weideland met vee, bos en heidevelden met kudden grazende schapen waarvan het landelijke doen en laten hem betoverde.

In 1871 trok hij naar Den Haag waar zijn vriend Willem Maris woonde en trouwde daar met Jet Carbentus, een nicht van Vincent van Gogh. Nu werd het onbedorven landschap rond Den Haag zijn werkterrein. In deze periode schilderde hij ook vaak landschappen met paarden, meesterlijk geobserveerd en soms een melancholische sfeer uitstralend. ‘Stemmingsbeelden’ noemden tijdgenoten dit werk. Veel was Mauve te vinden in het Dekkersduin, waar hij een geïmproviseerd atelier had en schaapskuddes observeerde. In deze jaren nam de belangstelling voor zijn werk toe, mede door toedoen van de Haagse kunsthandel Goupil & Cie., die zijn schilderijen verkocht naar Engeland, Schotland en de Verenigde Staten. Toen begin jaren 80 door de opkomende industrialisatie de ongerepte plekjes rond Den Haag het veld moesten ruimen voor bebouwing, pakte Mauve zijn schilderspullen in en trok naar rustiger gebieden.

Het was op aanraden van Jozef Israëls dat hij voor het eerst (1882) in het dorpje Laren kwam, omringd door uitgestrekte heidegronden. ‘Het is hier een mooi land, prachtige heide, schapen zijn er ook, magnifique rieten daken en zeer vriendelijke hoekjes’, schreef hij aan zijn vrouw. Drie jaar later verliet hij Den Haag en vestigde hij zich definitief in het schilderachtige boerendorp.

Mauve wordt wel eens onterecht een ‘schapenschilder’ genoemd, al was hij ook een knap schilder van paarden en landschappen met koeien. Maar wat hij in feite door al de jaren heen schilderde was de natuur: de atmosfeer van parelgrijze of soms natte, koude herfstdagen, stille, besneeuwde winterdagen en de vroege morgen van een zomerdag, dampig en windstil.