Sluit menu
Sluit menu
De autodidact César Domela wordt in 1900 geboren als jongste zoon van de socialistische politicus Ferdinand Domela Nieuwenhuis. Hij groeit op in Hilversum en op zijn 18e reist hij af naar Ascona – op de grens van Zwitserland en Italië – waar begin 20e eeuw een alternatieve kunstenaarskolonie was ontstaan. Schilders, filosofen, musici, schrijvers en denkers werden aangetrokken door de mogelijkheden en inspiratie die deze gemeenschap bood in hun verlangen naar vrijheid, expressie en harmonie met de natuur. Onder hen waren illustere namen als Herman Hesse, Paul Klee, Hans Arp, Rudolf Steiner en de Nederlanders Pieter Jelles Troelstra en Adriaan Roland Holst. Domela komt hier met verschillende avant-garde kunstenaars in contact en zou er een jaar of vier wonen en werken.
Tijdens een verblijf in Berlijn in de jaren 1922/1923, wijdt Domela zich volledig aan de abstracte kunst. Hij maakt schilderijen in een constructivistisch-abstracte stijl, die in 1923 op de tentoonstelling van de Novembergroep in Berlijn hangen. Vervolgens reist hij af naar Parijs waar hij Piet Mondriaan en Theo van Doesburg ontmoet en in 1924 als jongste lid ooit tot de beweging De Stijl toetreedt. In de tweede helft van de jaren '20 werkt hij in een stijl die nauw verwant is aan die van Mondriaan.
Na een periode in Amsterdam woont en werkt Domela van 1927 tot 1933 in Berlijn. Maar in 1933 kiest hij toch definitief voor Parijs. In de Franse hoofdstad legt hij zich toe op het vervaardigen van reliëfs, door hem ‘Tableaux-objets’ genoemd, samengesteld uit verschillende, over elkaar geplaatste materialen, waarin de diagonaal een belangrijke plaats inneemt. Ook experimenteert hij met foto’s die hij voor reclamedoeleinden monteert in composities. Zijn werk wordt goed ontvangen en in 1936 neemt hij deel aan de tentoonstelling Cubism and Abstract Art in het Museum of Modern Art in New York.
Domela voegt zich in Parijs bij de groep Cercle et Carre en later ook bij Abstraction-Creation, beide opgericht om een podium te creëren voor de abstracte kunst. Samen met Hans Arp, de initiatiefnemer van Abstraction-Creation, richt hij in 1937 het tijdschrift Plastique op. Domela maakt gebruik van zijn kennis van wiskunde bij het maken van zijn evenwichtige, abstracte composities. Deze waren visueel zeer boeiend door hun combinatie van vorm en kleur en vormden de basis voor zijn stilistisch zeer consistente oeuvre. Domela was een pionier in de geometrische abstractie en zei zelf eens: ‘Ik houd mij niet bezig met de vormen van het leven, maar met het leven van de vormen.'
In 1960 koopt het Gemeentemuseum Den Haag werk van hem aan en organiseert een retrospectief. In 1980 vindt daar ook een tweede overzichtstentoonstelling plaats. In 2007/2008 schenken zijn twee dochters dertien reliëfs uit de nalatenschap van hun vader aan het museum. Ze zijn een belangrijke aanvulling op de bestaande Domela collectie en geven een volledig beeld van de ontwikkeling van de kunstenaar. Het RKD stelt gelijktijdig het uitbreide archief van Domela open, dat al eerder aan hen geschonken was.
