Hendrik Werkman kunstwerk • grafiek • voorheen te koop Das Windliecht Gottes (tractaat van M. Luther)

Hendrik Werkman, vernieuwend typograaf van de Groninger Ploeg maakt tijdens de oorlog zijn ‘druksels’ zonder toestemming van de Nederlandse Kultuurkamer. Werkman is vierde ‘schipper’ van de clandestiene pers De Blauwe Schuit – naast gymnasiumlerares Adri Bruning, dominee August Henkels en chemicus Ate Zuithoff. De Blauwe Schuit geeft boekjes uit die in bedekte termen kritiek leveren op het nazibewind. Maar ook nieuwjaarswensen, publicaties voor feestdagen en teksten van Nederlandse dichters. De oplage is meestal rond 100 stuks, want Werkman betrekt het liefst papier uit de vrije handel. Zo blijft hij onder het gewicht waarvoor toestemming vereist was van het Rijksbureau voor Papier. Beroemd zijn de 'Chassidische Legenden', ontroerende verbeeldingen van door Martin Buber navertelde verhalen uit de Joodse mystiek van Midden-Europa. In 1942 wordt als Pinksteruitgave ‘Das Windliecht Gottes’ gedrukt. Hiervoor maken de schippers een selectie uit de preken van Luther. Door de oorlogssituatie krijgen deze een nieuwe, ‘actuele’ betekenis. Op de voorzijde van de omslag staat een zee met de Ark van Noach. De 16e-eeuwse tekst van het druksel, wordt in verschillende lettertypen door elkaar gezet, zoals Werkman dat vaak deed. En hij veroorloofde zich nog wat vrijheden zoals een wijziging van de oude spelling van de letter ‘u ’in een ‘v’.