Sluit menu
Sluit menu
In 2009 werd door OOG, het tijdschrijft van het Rijksmuseum, een verkiezing georganiseerd voor het mooiste naakt in de Nederlandse schilderkunst. Via een website konden bezoekers een stem uitbrengen op een van de geselecteerde naakten, die waren opgedeeld in de categorieën: beroemd, billen, vijgenblad en mannen. De geselecteerde werken waren afkomstig van diverse Nederlandse schilders, van Goltzius en Rembrandt tot Appel en Dumas. De aanleiding voor de tentoonstelling was de zomer, omdat er mensen zijn die openbaar naakt willen verbieden en, niet te vergeten, omdat Nederland niet half weet hoeveel mooi Nederlands naakt er is geschilderd.
Op 2 juli 2009 werd het winnende schilderij bekend gemaakt; ‘Liggend naakt (Sjaantje van Ingen)’ van Isaac Israels won overtuigend met 1113 stemmen. Het schilderij werd enkele jaren eerder door ons gekocht. Ze won het van diverse beroemde naakten afkomstig uit de grote musea over de hele wereld; zoals het Louvre, de Hermitage, het Rijksmuseum en de National Gallery Washington.
In de tijd van Israëls was het naakt voor velen confronterend, men was nog gewend aan de geïdealiseerde naaktheid zoals deze te zien was bij godinnen en kuise baadsters. Maar nu werd het vrouwelijk naakt niet langer verpakt in allegorische voorstellingen, maar verbeeld als zinnelijk wezen op een lichamelijke, sensuele en intieme manier. A.M.W.J. Hammacher, kunstcriticus en van 1948 tot 1963 directeur van het Kröller-Müller Museum, schreef over het naakt van Israëls: ‘Isaac heeft dat op een welhaast fransche wijze gedaan, zoo verrukkelijk licht, blank en onzwaar, met fijne gratie. (…) De stijl van beheerschte genieting, waar het zieleleven bewust buiten is gehouden. (…) Isaac weet een naakt rank en stil, als een bloemenlijf neer te leggen op een bed in een verzorgde kamer.’ Sjaantje ligt hier lezend op een divan; schijnbaar nonchelant, maar zich ongetwijfeld bewust van de blik van de kunstenaar.
En nu, 10 jaar later, is Sjaantje weer te bewonderen op de tentoonstelling ‘Naakt of bloot?’ in Museum Jan Cunen in Oss. De tentoonstelling is opgedeeld in twee delen: ‘Naakt of bloot? Het vrouwelijk naakt in de Nederlandse schilderkunst 1875 en 1925’ en ‘Naakt of bloot in de hedendaagse kunst’. Museum Jan Cunen probeert zo de actuele maatschappelijk discussie rondom naakt en bloot zichtbaar en bespreekbaar te maken. Het zal dus geen verrassing zijn dat het vrouwelijk naakt centraal staat in deze tentoonstellingen waar de schoonheid van het naakte lichaam wordt gevierd.
‘Naakt of bloot?’ is te zien in Museum Jan Cunen van 3 februari t/m 19 mei 2019.
Israels I.
Liggend naakt (Sjaantje van Ingen), olieverf op doek 40,3 x 64,6 cm, gesigneerd r.o.
