Sluit menu
Sluit menu
november 2000
Van 23 november tot en met 9 december houdt Simonis&Buunk Kunsthandel in Ede haar Najaarstentoonstelling. Ruim 250 schilderijen en aquarellen van zeer hoge kwaliteit zijn gedurende deze expositie te zien op twee locaties aan de Notaris Fischerstraat.
Traditioneel zijn de belangrijkste Hollandse romantici en impressionisten op deze Najaarstentoonstelling ruim met topwerk vertegenwoordigd. Op de drempel van de 21e eeuw vond men ook het moment gekomen om de collectie Hollandse klassiek-moderne schilderkunst fors uit te breiden. Het gaat daarbij om de neo-impressionisten, luministen, kubisten en expressionisten van de 20e eeuw, evenals de grote groep na-oorlogse abstracte schilders. Stuk voor stuk brachten deze ‘modernen’ in hun tijd de gemoederen aardig in beroering. Nu, een eeuw later, is hun werk voor de meesten van ons ‘klassiek’ geworden.
Een voorbeeld van zo’n avant-gardistische groep is de Groninger Ploeg, op deze tentoonstelling ruim vertegenwoordigd met onder andere landschappen en stads- en dorpsgezichten van Jan Altink, Johan Dijkstra, Jan Jordens en George Martens, uit de periode 1920-1960. Het Groninger landschap was een belangrijke inspiratiebron voor deze schilders, en het is interessant om te zien hoe zowel in het uitbundige werk van de jaren twintig als in de meer bezonken latere landschappen, kleur en penseelbeweging steeds belangrijke expressieve componenten blijven.
Tot de klassiek-modernen behoren voorts landschappen van de pointillisten Ferdinand Hart Nibbrig en Jaap Nieweg evenals fijn geschilderde stillevens uit de jaren twintig en dertig van Gerard Röling, Wim Oepts en Jan van Tongeren, die het nieuwe-realisme van de jaren twintig en dertig vertegenwoordigen. Bijzonder is ook een bewogen luministisch landschap met ploegende paarden van Herman Gouwe. Na een donkere expressionistische periode liet deze schilder onder invloed van het luminisme van Sluijters en Hart Nibbrig licht en kleur toe in zijn schilderijen. Het doek Ploegende paarden, dat Gouwe omstreeks 1923 schilderde, laat zien hoe hij met korte kleurtoetsen en in elkaar grijpende, gebogen verfstreken het felle zonlicht probeerde te vangen. De na-oorlogse abstracte schilderkunst is vertegenwoordigd met een heel scala aan kunstenaars, onder wie Eugène Brands, Will Leeuwens, Willy Boers, Frieda Hunziker en Jan Roëde, welke laatstgenoemden enige tijd deel uitmaakten van de avant-gardistische kunstenaarsgroepering Vrij Beelden.
Ook is er op de tentoonstelling weer een bijzonder mooi vroeg werk van Piet Mondriaan te bewonderen: Boerenhuisje, geschilderd omstreeks 1905. Prachtig is de spanning tussen het ruimte-scheppend motief van de gebogen toegangsweg op de voorgrond en de vlakke, brede structuur van de gevel evenwijdig aan het beeldvlak. Een goed voorbeeld van de manier waarop de schilder in die periode conventionele onderwerpen gebruikte voor zijn experimenten met vorm en ruimte.
Verder terug in de tijd ligt het 19e-eeuwse impressionisme, waarvoor op deze Najaarstentoonstelling veel plaats is ingeruimd. Ook de impressionistische schilders waren vernieuwend bezig, want ze braken met de traditie van het atelierschilderen en baseerden hun schilderijen op dikwijls indrukwekkende reeksen buitenstudies. Ook maakten ze schilderijen en olieverfschetsen ‘en plein air’, hoewel het wispelturige Hollandse weer het ze soms niet gemakkelijk maakte. Een beroemd voorbeeld is H.W. Mesdag, die dikwijls regen en wind trotseerde om op het strand zijn geliefde zee en bomschuiten te schilderen. Van deze Haagse Scholer hangt op de tentoonstelling onder andere het zeldzaam kleurige doek Strandgezicht met vissersvrouwen en ‘Bomschuiten aan de kust’, een schilderij afkomstig uit Canada.
Mooi impressionistisch werk is er verder te zien van J.H. Weissenbruch, Anton Mauve, Louis Apol, Willem Maris, Willem de Zwart en J.E.H. Akkeringa. Willem Roelofs is vertegenwoordigd met een aantal schitterende landschappen, waaronder een mooi, wollig geschilderd Weids Hollands polderlandschap met vee, geschilderd tussen 1870 en 1887. Dit landschap van sompige weiden met koeien onder laaghangende wolkengevaarten toont hoe Roelofs toon en atmosfeer van een Hollandse buiige dag in de polder precies wist te treffen. Hij schilderde dit soort doeken meestal in zijn atelier, maar gebruikte daarvoor talloze schetsen die hij ter plaatse had gemaakt en die, zoals hij het noemde, de ‘adem der natuur’ nog in zich droegen. Van de jongere generatie Haagse impressionisten noemen we hier de levendige stadsgezichten van Franz Helfferich en Floris Arntzenius.
Gegrepen door het drukke stadsleven was ook de Amsterdamse impressionist G.H. Breitner, van wie er een bijzonder mooi kleurig stadsgezicht op de tentoonstelling hangt. Breitner schilderde graag in Amsterdam en zijn ‘Paard en wagen op de Prins Hendrikkade bij het Damrak’ is een weergave in snelle, rake penseelstreken van dit beweeglijke stukje stad. Voor zijn doen is dit werk ‘leeg’, waardoor alle aandacht uitgaat naar de rij typisch Amsterdamse geveltjes terwijl de schuiten, het paard en wagen en passerende dienstbodes kleur en leven in dit beeld brengen. Ook Isaac Israels en Willem Witsen zijn met goed werk vertegenwoordigd, laatstgenoemde met een verstild winterlandschap en een dorpsgezicht uit de periode dat hij in Ede woonde (1893-1902).
De Hollandse romantiek tenslotte, is op de tentoonstelling met een rijke variatie aan werk vertegenwoordigd: vrolijke ijsgezichten van Andreas Schelfhout en zijn leerlingen L.J. Kleijn en Charles Leickert, bos-, rivier-, zee- en strandgezichten, schilderachtige Hollandse stadsgezichten alsook stillevens met bloemen en fruit en huiselijke genretafereeltjes. Een absolute topper is Bedrijvigheid in een Oud-Hollandse straat, een stadsgezicht op paneel van Cornelis Springer. Zonnig, mooi uitgewerkt en voorzien van een levendige stoffering is dit een Springer zoals hij helemaal moet zijn. Op en top romantiek zijn ook twee strandgezichten van Andreas Schelfhout en het Rivierlandschap met zeilschepen en vissers van Hermanus Koekkoek sr.
Naast de al bestaande site met de complete schilderijencollectie van Simonis&Buunk, www.simonis-buunk.nl, is deze kunsthandel gestart met twee nieuwe sites ten behoeve van onderzoek en studie: Schelfhout Documentatie Stichting: www.schelfhout-documentatie.nl, en Koekkoek Documentatie Stichting: www.koekkoek-documentatie.nl.
Het doel is uiteindelijk om een zo volledig mogelijk overzicht te geven van het oeuvre van de romantische schilders Andreas Schelfhout en B.C. Koekkoek. Wat de laatstgenoemde betreft aangevuld met documentatie van de rest van de schildersfamilie Koekkoek. Behalve het materiaal dat Simonis&Buunk zelf voor deze Catalogue Raisonné van Schelfhout en Koekkoek aandraagt, zal ook werk van de betreffende schilders uit privé collecties worden opgenomen. Maandelijks zal de site up-to-date gemaakt worden.
